Bonsai marcotteren – stap voor stap

Marcotteren is een manier om takken wortels te laten vormen, of, zoals belangrijk bij bonsai, een nieuwe regelmatige wortelvoet te kweken. Dit is een vervolg op de uitleg over marcotteren voor bonsai.

Om te beginnen, moet je een plant hebben waar je een tak van wilt laten bewortelen. Bedenk hierbij meteen hoe de plant later in de pot komt te staan. Als je de plant later schuin op wilt potten, moet je hier rekening mee houden bij het marcotteren: Bij het insnijden van de bast kan je de snede scheef zetten zodat een scheve wortelvoet ontstaat. Idealerwijs kies je een tak die een leuke vorm heeft, met een mooie bast en mooie verjonging van de stam.

Kies de plek waar je de wortels wilt hebben. Teken eventueel met een stift of krijt (Tip!) op de bast de toekomstige wortelhals af. Over de lijn snij je met een scherp mes de bast rondom in tot op het harde, er onder liggende, hout. Een stukje lager snij je een tweede ring in de bast, evenwijdig aan de eerste snede. De afstand hou je op ongeveer de dikte van de tak die je aan het bewortelen bent. Let op: De BOVENSTE snede is de plek waar het cambium de wortels zal gaan vormen.

Tip: Wanneer marcotteren. Er zijn verschillende meningen over. In theorie kan je beginnen op het moment dat wortels beginnen te groeien aan de bomen. Ik doe het vanaf het moment dat ik de eerste lengtegroei in de bomen zie, tot begin juni.

Pel nu voorzichtig de bast tussen de twee snedes weg. Hierdoor komt de onderliggende cambiumlaag bloot te liggen. Het Cambium is een dunne laag tussen de bast en het hout, en zorgt voor de groei van de stam. Deze ietwat glanzende gladde laag moet compleet verwijderd worden, anders kan de plant de gecreeerde wond repareren, waardoor geen wortels gevormd zullen worden. Je kan dit doen door met een mesje het dunne laagje van het hout te schrappen. Tevens kan je de wond een uurtje laten drogen, of met een doekje met wat spiritus afnemen. Ik gebruik een combinatie van afkrabben en laten drogen.

Wikkel de wond in spaghnum mos, waarbij je vooral er op moet letten dat de bast aan de bovenkant bedekt wordt. Door de vochtretentie wordt wortelvorming gestimuleerd. (Overigens: Het gebruik van spaghnum mos is niet per se noodzakelijk. Het is een materiaal wat schimmelwerend is, en dus nuttig is om te gebruiken. Maar bij voorbeeld gewone stekgrond werkt ook prima).

Pak nu het geheel in. Dit kan met een plastic folie, of gebruik een open gesneden potje wat je aan de stam vastmaakt. Hou de marcot in de gaten: Zodra wortels gaan vormen, gaan de wortels water uit het grondmengsel trekken waardoor het makkelijk kan uitdrogen. Net zoals bij planten in een pot, is het ook hier zo dat een droge kluit een mislukte kweek tot gevolg heeft. De marcot mag niet uitdrogen (Maar continue kletsnat is ook niet goed).

Afhankelijk van de soort duurt het kort of langer voor je wortels hebt. Na 4-12 weken zou er wortelvorming plaats gevonden moeten hebben. Als het folie zich begint te vullen met wortels, is het tijd de marcot van de onderkant te scheiden. Het geheel zet je vervolgens goed vast in een pot, welke gevuld wordt met normaal substraat, geschikt voor de gemarcotteerde soort. Hou de plant de eerste 2, 3 weken uit de zon en wind omdat het wortelgestel nog moeite kan hebben de kroon te voorzien van voldoende water.

Tip: Als je wilt dat de wortels in leven blijven moet je een zijtak onder de marcot behouden. Die tak zorgt ervoor dat de wortels gevoed blijven en daarmee overleven.

Tip 2: Het is mogelijk meer dan een marcot tegelijk te zetten op dezelfde plant. Zorg er wel voor dat elke nieuwe plant zijn eigen pruik met bladeren heeft

Tip 3: Een marcot kano op net boven bestaande wortels geplaatst worden om een nieuwe wortelvoet te kweken. Hiervoor kan je eenvoudige met een pot zonder bodem het substraat niveau in de pot verhogen.