Alles bij bonsai staat of valt bij een gezonde kluit. Bonsai staan over het algemeen in relatief kleine potjes. Dit heeft een hoofdreden: Door een kleine kluit te kweken, wordt de boom gestimuleerd om over te gaan tot een fijnere, ‘volwassen’ groeivorm. Twijgen worden dunner, zijtakken zitten dichter bij elkaar, en bladeren worden kleiner. Omdat het potje klein is, groeien de wortels vrij snel de beschikbare ruimte vol, wat ten koste gaat van de gewenste substraat eigenschapppen. Daarom worden bonsai regelmatig verpot.
Hoofdredenen
Je kan een viertal hoofdredenen definieren voor verpotten:
Uit elkaar vallen van substraat Sommige grondsoorten kunnen niet zo goed tegen het Nederlandse klimaat. In het bijzonder Akadama valt na een natte koude winter, waarin vorst komt en gaat, snel uit elkaar. Hierdoor onstaat in de pot een dichte kleimassa die de ideale substraat eigenschappen kwijt geraakt is. In zo’n geval is het belangrijk te verpotten.
Volgegroeide pot Gezonde, jonge bomen kunnen in een of twee jaar de pot helemaal volgroeien met wortels. Je merkt dit aan een teruglopende groei, snel uitdrogen van het substraat en het slecht weglopen van water. Dit is een reden om te verpotten.
Rottende kluit Als je substraat niet goed is, kan het zo zijn dat wortels afsterven en beginnen te rotten. Een beetje in het substraat graven zorgt hierbij voor een stinkende ‘rioollucht’. Dit is het moment waarop je moet verpotten. Dode wortels moeten hierbij nauwkeurig weg gesnoeid worden.
Verzouten van substraat Bij een correct substraat & de juiste manier van water geven zou je geen last moeten hebben van verzilten van het substraat. Echter, bij onjuiste regimes kunnen voedingsstoffen zich ophopen in de pot. Hierdoor onstaan witte randen op de overgang van wortel naar stam, op de pot en op de substraatkorrels. Uiteindelijk kan verzilting van de pot leiden tot afsterven van wortels, met wortelrot en sterfte van de boom tot gevolg.
