Bij het opkweken van Bonsai heb je soms jonge planten nodig, bij voorbeeld om wortels aan te enten. Maar ook gewoon om een nieuwe boom op te kweken. Als je aan het snoeien bent, kan je het snoeimateriaal daar mooi voor gebruiken. In dit geval is het snoeimateriaal van een Ficus retusa Tigerbark maar veel verschillende soorten bomen kunnen gestekt worden. Wel is het zo dat sommige soorten beter met jongere takken gestekt kunnen worden, dan de takken die hier gebruikt worden. Groot voordeel van stekken over zaaien is de snelheid: Binnen enkele weken heb je al nieuwe planten.
om de stekken een betere kans te geven moet je een balans vinden tussen verdampring verminderen aan de ene kant, en de plant voldoende energie geven om wortels te maken aan de andere. In dit geval heb ik stekken gemaakt van goed vertakt snoeimateriaal. Elke zijtak is terug gesnoeid tot 2 bladeren, en alle eindknoppen zijn verwijderd. De takken zijn van onderen goed glad afgeknipt; Rafelige einden stekken niet tot nauwelijks.
Omdat ficus makkelijk nieuwe zijtakken maakt, is het compleet verwijderen van de eindknoppen nuttig: Uitlopen van zijknoppen is een goede indicatie dat er wortels gevormd zijn. Hoeveel je wegsnoeit is erg persoonlijk. Ik hou graag een aantal bladeren er aan. Anderen zweren bij een reductie tot er nog maar een of twee bladeren aan de hele stek zitten. Ik heb op deze manier 6 stekken voorbereid van takken die een goed jaar oud zijn. Hou de stekken tijdens het voorbereiden vochtig en koel; Ze drogen nu makkelijk uit. Als stekken gedeeltelijk uitdrogen wordt stekken meestal geen succes. Voor veel planten is het het belangrijk na het voorbereiden de stekken met de snijwond in stekpoeder te dopen. Dit is een hormoon preparaat dat de plant helpt met het aanmaken van wortels.
De stekken gesneden hebbende is het tijd voor het stekmedium. In dit geval heb ik perliet gebruikt. Dit is een inorganisch steriel medium. Door geen grond te gebruiken verminder je problemen met allerlei insecten die een vers gesnoeid takje ook wel lekker vinden. Zet de stekken in het substraat en geef water. Vanaf dat moment moet je de stekken niet meer bewegen ten opzichte van de grond, tot de stekken geworteld hebben. Hierbij is geduld vooral belangrijk. Daarnaast is het van belang de stekken te beschermen tegen uitdrogen.
Door de pot met stekken in een klein kasje te zetten creeer je een omgeving met gespannen lucht. Gespannen lucht is lucht die volledig verzadigd is met water. Hierdoor verdampt water nauwelijks van de stek bladeren, en droogt de stek niet uit. De truc bij stekken is namelijk te zorgen dat de plant vochtig en gezond blijft tot de tak de tijd heeft gehad om wortels te maken. Door de verdamping te minimalizeren, blijft de stek langer goed, en is de kans op succesvol wortelschieten groter. Hou er rekening mee dat de temperatuur in een kasje heel snel oploopt als de zon er op staat. Ik zet deze bakjes ind e zomer altijd in de schaduw van een boom of schuurtje, zodat er nooit lang achter elkaar directe zon op staat.
Er zijn mensen die even aan het stekje trekken om te zien of de tak geworteld is. Groot gevaar hierbij is dat eventueel net gevormde wortels beschadigen. Mijn voorkeur is om de stek gewoon met rust te laten. Je weet dat het stekken gelukt is als er knoppen uitlopen en de stengel begint te groeien. Als de takken echt beginnen met groeien en er nieuwe bladeren gevormd worden, dan zijn ze geworteld. Dan kan je de kap er afhalen (Denk wel aan het afharden!) en de stekken aan de zon laten wennen. Dan kan je af en toe wat mest gaan geven. Laat ze dan rustig een paar maanden in het potje staan voor je ze verpot.
